Met deze titel aarzel je – na mijn sombere blogs hiervoor – vast niet om verder te lezen. Inderdaad is bij mij de zon weer doorgebroken. Er zijn nog wel wat wolken met ook hier & daar nog wel een bui, maar de storm is gaan liggen. De depressie is overgetrokken.
Hoe dat zo gekomen is, zal ik proberen uit te leggen.
Ik ben nog nooit zo ‘diep’ gegaan als de afgelopen weken. Het was alsof ik mezelf hoe langer dieper in de put schroefde, vooral om tot het uiterste gaatje te gaan in de verklaring van mijn persoonlijke prut. Ik heb van Nico (therapeut) begrepen dat ik ‘het moest laten gaan’ en geen weerstand bieden aan die negatieve spiraal. Je komt vanzelf wel weer bovendrijven.
Nou ging dat niet helemaal vanzelf; ik had er wel een heftige confrontatie voor nodig. Hoewel ik de ‘werkelijkheid’ om mij heen best wel scherp zag, in mijn beleving dat men mij soms de rug toekeerde, sloeg ik over wat anderen daarbij voor werkelijkheden toonden, met al hun kenmerken. Ik voelde me vaak afgewezen en positioneerde me als een soort huilebalk in een hoekje, mezelf bevestigend met ‘gifzinnen’, terwijl ik ook andere ankers – vooral ankers op een andere plek dan ik gewend was – moest zoeken dan bij wat ‘een ander’ mij ogenschijnlijk over mij terug gaf: “zie je wel, ik ben niks waard” en dergelijke. Dat kan nooit mijn waarheid zijn doordat mijn overtuigingen gebaseerd zijn op foute aannames!
Het eerste dat ik mij onlangs realiseerde, was dat mijn gedachten over de omgang met anderen vaak gehuld zijn in een fysieke, emotionele jas. Die jas zit als een tweede huid om mijn gedachten en geeft meestal geen warmte aan die gedachten mee. Of het is zo dat de gedachten pas indringend zijn, als ze zich kenmerken door hun negatieve emotionele lading. Het gaat heel snel: vrijwel onmiddellijk geef ik mijn gedachten een normatieve lading mee (meestal negatief – samen met Nico heb ik deze vertaald in ‘gifzinnen‘, zoals “zie je wel, ze vinden mij niet de moeite waard” ; “zie je wel, ik hoor er niet bij, ik ben niets waard” enz.). En met die lading komt onmiddellijk mijn bijbehorende gevoel en negatief zelfbeeld te voorschijn. Toen schreef ik o.a. “Ik moet de signalen van de dreiging om weer in een negatieve spiraal te komen, tijdig leren onderkennen. In feite zijn daar weer de driehoekjes te vinden, de gedachten die mij van slag maken: wat is bijvoorbeeld schuldig voelen? Ik voel mij niet schuldig maar ik verklaar mij schuldig: dat is een gedachte. Mijn norm. En die norm kan ik veranderen.”
Die lading kan ik ook van me afzetten door gedachten gewoon als gedachten te zien. Ze gaan voorbij, ik kan er iets mee als ik dat wil, maar ik kan ze ook laten liggen. Dat is me nu al enkele keren gelukt. Dat scheelt ongelofelijk veel energie!
Het is eigenlijk toeval (maar toeval bestaat niet…) dat ik op dit spoor gekomen ben. Onlangs kreeg ik een boek vol levenswijsheden: Haemin Sunim: “Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt“. In dit boek zag ik opnieuw bevestigd hoe belangrijk het is om aan mindfulness te doen. Een van de oefeningen van Annelies Spek (Mindfulness bij volwassenen met autisme), bijvoorbeeld, ook meegeeft is de gedachtenmeditatie. Daarin wordt je ook een methode aangereikt om gedachten ‘los te laten’. Eigenlijk fundamenteel.
Ik probeerde de kenmerken van de ‘gedachtenjas’ te doorgronden, zocht daar mijn zekerheden en ankerpunten: een jas, waarvan de zakken vol zitten met gifzinnen met onjuiste overtuigingen. Dat was de plek waarin ik mijn bevestiging zocht en daardoor dompelde ik mij juist in negativiteit.
En over het omgaan met mijn negativiteit en bijbehorend slachtoffergedrag liep ik binnen mijn familie tegen een harde confrontatie aan, die voor een groot deel terug te voeren is tot mijn (onze) jeugdjaren. En de verhoudingen binnen een gezin waarbinnen (tenminste) een van de kinderen (in mijn geval: verborgen) autisme heeft. Dat kind wordt waarschijnlijk onbewust en, hoewel met goede bedoelingen, teveel in bescherming genomen waardoor andere kinderen binnen dat gezin zich onbegrepen en misschien wel miskend voelen. Maar het kind met (verborgen) autisme leert daardoor ook niet goed om te gaan met de werkelijke verhoudingen binnen een gezin en de wereld. Ik weet niet of dit een juist beeld geeft, het is nog verre van compleet, maar ik kan er voorlopig mee uit de voeten. Wel een belangrijk onderwerp. Daarover misschien later meer.
Ik ga nu verder met mijn training: zoals ik al eerder scheef: “leren leven met autisme als topsport“, je moet blijven trainen. Dat zal ik in elk geval proberen, ook zonder psychotherapie! Ik kan nog steeds teren op de bouwstenen die Nico mij destijds heeft aangereikt; ik moet ze alleen kunnen vinden als ik ze weer nodig heb…
Om (voorlopig) af te sluiten, een mooie zomersfeerfoto, gemaakt in de omgeving van Emmen.
