Wat is het toch moeilijk om te beslissen of je je nou wel of juist niet kwetsbaar op moet stellen. Ik ben bang dat ik vrienden verlies doordat ik, als ik mijn kwetsbaarheden laat zien, voor hen eigenlijk te week ben, niet interessant en niet de moeite waard om serieus te nemen als intieme vriend(in). Ik word zo nu & dan helemaal dol van de onzekerheid over de vraag wanneer het nou wel en wanneer niet verstandig is om mijn kwetsbare kanten te laten zien… Ik vraag mij daardoor af door wat voor drijfzand ik eigenlijk waad in mijn contacten en verwachtingen van anderen. Wat maakt mij voor anderen de moeite waard? Is kwetsbaar-zijn juist niet mooi? Ik voel mij zelf wel het meest verwant met mensen die zich geregeld ook van hun – vaak kleurrijke en onzekere – kant aan mij tonen. Niet dat ik altijd een passende reactie daarop heb, laat staan een antwoord, maar toch. Ik heb er behoefte aan om ook achter de schermen van ‘stevige, stoere’ karakters te kunnen kijken. Daar voel ik mij thuis. Maar … ben ik dan een weekdier? Het houvast dat stevige anderen mij soms kan bieden, is natuurlijk ook wel weer fijn. Op zijn tijd. Ik heb die kanten zelf óók wel.
Ik werd op deze gedachten gebracht doordat een heel goede vriendin niet mij actief zocht om een naar bericht over haar zwager mee te delen. Ik kreeg dat pas na een paar dagen te horen omdat ‘wij elkaar immers toch al zagen’ omdat we een afspraak hadden om iets samen te doen. Het bericht was wel al met iemand anders gedeeld (ik ga daar hier verder niet op in). Ik ben daar erg teleurgesteld over – en bedenk dat pas een paar dagen later – zo gaat dat bij mij. En als mijn stemming daalt, wordt alles er weer bij gesleept. De welbekende spiraal…
Ik voelde me vervolgens verdrietig omdat ik, hoewel ik heel tevreden ben over mijn tuin en mijn nieuwe zitje, deze met vrijwel niemand kan delen. In elk geval te weinig, zeker in deze zomer waarin het heerlijk vertoeven is op verschillende plekken. Ik heb net een heel gezellige verjaardag gevierd, met veel vrienden en familie. Ze waren allemaal lovend over mijn tuin, dat is natuurlijk fantastisch. Ik heb er ook met plezier veel moeite voor gedaan. Maar dat is nu een paar weken geleden en het is nu weer heel stil hier, behalve de afgelopen week (dat beschrijf ik hierna). Mijn eufore stemming over die verjaardag en een leuke afgelopen week, kan zo omslaan in een heel negatieve (met een gevoel van zinloosheid) als ik een tegenslag ervaar in de manier waarop ik betrokken word (of mij betrokken voel) door anderen. En dat gebeurde dus, zoals ik zojuist beschreef.
Wat kan ik voor anderen betekenen met mijn openheid, hartelijkheid en warmte maar ook mijn kwetsbaarheden? Ik blijf daar maar heel onzeker over. Zelf ben ik heel openhartig over mijn slapeloosheid, nachtmerries, angst voor doodgaan, onzekerheid over of ik ‘het wel goed doe’, angst voor intieme relaties. Ik begin echt te betwijfelen of ik daarmee mezelf niet meer schade berokken dan dat het begrip en respect oplevert… En het is echt niet zo dat ik dergelijke onderwerpen met Jan en alleman bespreek; nee, ik heb het dan over vertrouwde vrienden. Ik ben daar zelfs vaak juist met goede vrienden (en mijn familie) uitermate terughoudend mee, uit angst afgewezen te worden. Maar als ik dan merk dat ik niet belangrijk genoeg ben om heftige gebeurtenissen of emoties mee te delen en om vooral ook daarin allebei kwetsbaar te durven zijn, dan word ik heel onzeker. En wijt dat dan aan mezelf en blijf daarover piekeren. Ik weet, dit zegt zeker ook iets (veel?) over de ander, maar het blijft toch knagen. Aan de andere kant, als ik wel eens betroken word in emotionele situaties van een ander, kan ik mij ook weer heel machteloos voelen. Wetende dat sommige situaties geen snelle oplossing hebben, kan ik dat wel van mezelf accepteren. Maar ik blijf dan toch rondlopen met de vraag hoe anderen zoiets zouden aanpakken…
Maar, zoals ik al schreef, heb ik zelf juist veel behoefte aan anderen zonder camouflage. Ik veer op als een ander zich aan mij kwetsbaar toont, daaruit put ik brandstof voor een positief zelfbeeld. Ik tel pas mee als ik betrokken word bij de twijfels en ervaringen van anderen. Dat dringt nu pas goed tot mij door. Niet dat ik daar per se blij van word voor de ander, maar ik voel me meetellen. Ik ‘droog’ op als er in contacten nooit eens over persoonlijke belevingen gepraat wordt. Ik kan daar niet goed mee overweg. Ik heb van die ‘circuitjes’, waar het vooral over de buitenkant gaat, de zogenaamde ‘social talk’. Omdat ik me daar dan niet meer echt thuis voel, begin ik te twijfelen aan het nut van mijn deelname daaraan. Ik heb om deze reden al enige activiteiten afgesloten. Maar ik moet daarmee oppassen dat er wel voldoende sociale contacten overblijven. Hoe los ik dat toch op, is dit dilemma herkenbaar?
De aanloop tot deze blog is trouwens een geheel andere.
Ik heb een hele leuke week gehad, met veel afspraken (voor mijn doen): een keer wandelen + lunchen, een keer fietsen + lunchen en tenslotte een keer naar een openluchtmuseum fietsen + lunchen. Dat werkt bij mij kennelijk verslavend. Van te voren had ik er wel zin in, maar verheugde me ook op het weekend, om ‘even helemaal vrij’ te zijn. Omdat er op het gebied van mijn vrijwilligerswerk ook niets gebeurde, viel ik in een gat. Vond er geen barst aan, zo. En zat in mijn tuin te ‘sippen’ over dat er niemand was die samen met mij van die tuin genoot. Eind van de middag verhuisde ik met mijn boekje naar mijn nieuwe ‘zitje’ en daar werd ik ook heel verdrietig van. In plaats dat ik ervan geniet, mis ik het samen genieten. Ik zou zo graag meer samen doen; moet ik dan maar een theehuis gaan beginnen ofzo?
Dit is nu typisch iets dat ik verder met niemand bespreek (ja, dus wel via een openbare blog, want daar hoeft niemand verder iets mee ..), want ik wil ook niet zielig doen: ik ben de koning te rijk met zo’n huisje en tuin met al die bloemen. Ben er ook heel trots op. Ben ik dan zo’n zuurpruim voor wie het glas altijd leeg is? Dat heeft mijn zus meerdere keren tegen mij gezegd. Maar moet je dan altijd maar je pokerface ophouden en niet open zijn over dingen waar je verdrietig of onzeker over bent, zoals het in mijn eentje maar niet komen tot zinvinding (die term las ik vandaag voor het eerst: fantastisch gevonden!)? Ik weet het niet meer.
Ik weet niet wat nu eigenlijk maakt dat vrienden voor elkaar de moeite waard zijn. Of bestaat het cement in relaties juist uit het juist niet stellen van deze vragen en niet zo moeilijk doen?
Is dat nou ook autisme, is dit te compenseren of moet je dat juist allemaal camoufleren? Of is dit een te beïnvloeden persoonlijkheidstrek (in dat laatste geval moet ik weer terug naar de ’tekentafel’)?
Naschrift:
Nadat ik deze blog gepubliceerd had, bleef ik wel ‘hangen’ bij het gevoel dat ik wel erg navelstaarderig bezig ben; egocentrie is mij niet vreemd (ik ben een tobber) maar ik moet daar ook mee oppassen… Er zijn zoveel dingen in de wereld die zich bevinden tussen mijn navel en de wereld om ons heen, dat ik alles wat niet over kwetsbaarheden en gevoelens gaat, lijk af te doen als ‘social talk’. Nee, het uitwisselen van inzichten en meningen over de kwetsbare wereld, de politiek of van alles wat er om ons heen gebeurt of niet gebeurt, vind ik heel belangrijk. Dat wilde ik ter nuancering van deze blog nog even kwijt.